در این مقاله قصد معرفی و بررسی بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه را داریم. بدین منظور ابتدا به سراغ تعرفی این بیماری سپس علائم و نشانه‌های آن خواهیم رفت. پس از آن به سراغ راه‌های درمان و یا کنترل این بیماری خواهیم رفت. سندروم دست بیگانه به انگلیسی Alien Hand Syndrome با نام دیگر بیماری دکتر استرنجلاو شناخته می‌شود. این بیماری یک اختلال نادر عصبی می‎‌باشد. در این بیماری فرد اختیار و کنترل یک دست یا هر دو دست را از دست می‌دهد. البته طبیعتا این مطلب بدین معنا نیست که فرد کاملا کنترل دستان خود را ازدست دهد. در مورد کلمه سندروم نیز باید گفت به مجموعه نشانگان ظهور یک بیماری سندروم می‌گویند. این اختلال که به نوعی روانشناختی- عصبی محسوب می‌شود، گویی دست فرد را از کنترل و اراده وی خارج می‌کند. به بیانی دست با بدن فرد بیگانه می‌شود و تحت فرمان مغز شخص قرار نمی‌گیرد.

سندروم دست بیگانه چیست؟

همچنین بیماری دست بیگانه می‌توانند تحت تاثیر بیماری‌های دیگری ایجاد شود. از جمله این بیماری‌ها می‌توان صرع شدید، سکته‌ مغزی، تومور مغزی و یا عواقب جراحی مغز را مثال زد. در مورد اولین گزارش این بیماری باید به سال 1908 در آلمان برگشت. در آن سال یک متخصص مغز و اعصاب آۀماانی اولین گزارش دست بیگانه را داد. در این گزارش آمده بود یکی از بیمارانش که به دست بیگانه مبتلا بود قصد خفه کردن او را داشت. همچنین فردی که به این بیماری مبتلا بود برای خرید به یکی از فروشگاه‌های بزرگ رفته بود. هنگام خرید کفش با دست چپ خود کفش قرمز را بر می‌داشت. در حالی که دست راستش که بیگانه بود کفش را سر جایش می‌گذاشت و کفش آبی را برمی‌داشت. اما در ادامه می‌خواهیم ببینیم در بیماری دست بیگانه کدام قسمت از مغز آسیب می‌بیند. در واقع در نتیجه چه اتفاقی این بیماری حادث می‌شود؟

قسمتی در مغز قرار دارد به نام “کورپوس کالوزوم” . این قسمت از مغز وظیفه اتصال دو نیمکره مغز را بر عهده دارد. هنگام کنترل بیماری‌هایی همچون صرع شدید و تشنج این قسمت از مغز را جراحی می‌کنند. در واقع در این جراحی‌های سعی دارند دو نیمکره مغز را از هم جدا کنند.. آسیب به این قسمت از مغز می‌تواند منجر به بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه شود. تمامی اندام‌های حرکتی بدن انسان تحت قسمتی از مغز کنترل می‌شود. این قسمت خاص در مغز “کورتکس حرکتی” یا Motor Cortex نام دارد. در واقع از این قسمت مغز است که فرمان‌های مربوط به حرکت اندام‌های بدن صادر می‌شود. این ناحیه مختص هر دو نیمکره مغز می‌باشد. نکته جالبی در این زمینه وجود دارد. حرکات اندام‌های طرف چپ بدن تحت فرمان کورتکس نیمکره راست است. این در حالی است که حرکات اندام‌های طرف راست بدن تحت فرمان کورتکس نیمکره چپ است.

سندرم دست بیگانه

شکل 1- هر آنچه که باید درباره بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه بدانید

از علائم و درمان بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه چه می‌دانید؟

در این قسمت از علائم و درمان بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه صحبت خواهیم کرد. بارزترین علامت بیماری دست بیگانه عدم توانایی در کنترل دست می‌باشد. در واقع دست تحت فرمان شخص نیست. به عبارتی دیگر دست به صورت بیگانه و جدا از بدن به صورت مستقل عمل می‌کند. در هر صورت برای تشخیص نهایی بیماری حتما باید به پزشک مراجعه کنید. در مورد درمان بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه هیچ درمان قطعی وجود ندارد. علاوه بر این درمان دارویی خاصی نیز برای این بیماری در نظر گرفته نشده است. با این حال تکنیک‌های مختلفی برای کنترل دست بیگانه از طرف پزشک به بیمار ارائه خواهد شد. یکی از این تکنیک‌ها مشغول نگه داشتن دست بیگانه است. برای مثال قرار دادن شی یا جسمی در دست بیگانه. قرار دادن دو دست در میان دو پا نیز موثر است. علاوه بر این عوامل متعددی باعث تشدید این بیماری می‌شوند.

همچنین عواملی مانند حواس پرتی و یا کاهش تمرکز نیز می‌تواند در تشدید این بیماری موثر واقع شود. کمبود اعتماد به نفس نیز باعث تشدید این بیماری خواهد شد. به همین دلیل پزشک از تمریناتی جهت افزایش تمرکز و اعتماد به نفس برای بیمار استفاده می‌کند. در این تمرینات حتما باید از دست بیگانه استفاده شود. در  واقع حتما باید بر روی دست بیگانه متمرکز بود. برای مثال می‌توان جسمی را روی دست بیگانه قرار داد. در ادامه باید از بیمار خواست تا برای چند دقیقه جسم را نگه دارد. سپس از او بخواهید اگر احساس ناراحتی کرد، جسم را رها کند. هر چقدر بیمار بتواند زمان نگه داشتن جسم را افزایش دهد، موفق‌تر عمل کرده است. در واقع زمان نگه داشتن جسم بدون رها کردن آن باید در هر تمرین نسبت به تمرین قبلی افزایش یابد. این تمرین باعث مشغول نگه داشتن دست بیگانه و بهبود تمرکز فرد می‌شود.

دست بیگانه

شکل 2- هر آنچه که باید درباره بیماری و اختلال سندروم دست بیگانه بدانید